De Munt / La Monnaie De Munt
La Monnaie
Behind the scenes
Achter de schermen van de opera

Repetitielokalen

Repetitiestudio's

Ateliers

Opera zingen is niet iets wat je kunt improviseren! De stem is een instrument op zich dat door vele jaren trainen vorm krijgt.

Operazangers zingen zonder microfoon en gebruiken hiervoor meer dan 200 spieren, een echte work-out!  

Het instrument van de zanger is dus zijn of haar lichaam. Elk lichaam is anders, de stem dus ook!

Hugo Segers
Masterclass van de sopraan Danielle de Niese met de mezzosopraan Estelle Defalque (MM Laureate)

Wat gebeurt er als je zingt?

Uitgeademde lucht doet de stembanden trillen. De stem resoneert vervolgens in de keel- mond- en neusholte en zelfs de grootte en vorm van de schedel beïnvloeden de klank. Mannelijke stembanden zijn langer dan die van vrouwen en zorgen daardoor vaak voor een lager stemgeluid.

Een beetje vocaliseVocalise - Zangoefening waarbij de stem melodisch beweegt op één enkele klinker.  ?

Hoorde je een vrouwenstem of een mannenstem ?

Bravo!
Hugo Segers
Masterclass van de sopraan Danielle de Niese met de mezzosopraan Estelle Defalque (MM Laureate)

In de opera worden verhalen verteld waarin elk personage een specifiek stemtype krijgt.

Een stem wordt gekenmerkt door:

- het timbre, de kleur: donker, helder, zwaar, licht, enz.

- het volume: een stem kan meer dan 110 decibel bereiken (een normaal gesprek is tussen 50 en 65 dB)!

- de tessituur: de omvang of het bereik van de stem, gaande van de laagste tot de hoogste noten die de stem zonder inspanning kan zingen.

Hugo Segers

De belangrijkste tessiturenTessituur - De omvang of het bereik van de stem, van de laagste tot de hoogste noot die de stem met gemak kan zingen. zijn :

  • SOPRAAN
  • MEZZO-SOPRAAN
  • CONTRA-ALT
  • TENOR
  • BARITON
  • BAS

Bij vrouwen is de sopraanstem de hoogste stem (sopra betekent ‘boven’ in het Italiaans). De mezzo-sopraanstem (zoals de naam doet vermoeden) zingt meer in het middenregister en de laagte dan de sopraan. Ze is over het algemeen ook ‘ronder’ van klank. De contra-altstem, de allerlaagste vrouwenstem, is zeldzaam.

Zin om je muzikaal gehoor te testen?

Verbind elk fragment met het juiste stemtype.

Perfect! Misschien doen sommige fragmenten wel een belletje rinkelen? “L’amour est un oiseau rebelle” (mezzosopraan) en de aria van de Koningin van de nacht (sopraan) zijn heel bekende operanummers. Je hoort ze vaak in films, tv-series, reclamespotjes of op socialemedia. Daarom ben je misschien wel een grotere opera-expert dan je denkt!

Bij mannen is de baritonstem de meest voorkomende. Deze stem heeft een gemiddeld bereik en bevindt zich tussen de tenor- en basstem. De tenor is de hoogste mannenstem en slaagt erin bepaalde hoge noten erg lang aan te houden (tenere is Latijn voor ‘aanhouden’). De basstem bereikt dan weer de allerlaagste noten.

Verbind elk fragment met het juiste stemtype.

Wat een gehoor! Proficiat!
Hugo Segers

En de contratenor?

De contratenor is een mannelijke zanger die voortdurend zijn ‘kopstem’ gebruikt. Als hij spreekt, is zijn stem veel lager dan wanneer hij zingt.

Niet te verwarren met castraatCastraat - Castraatzangers waren zangers die voor hun puberteit een castratie ondergingen om hun kinderstem te behouden. Castraten waren erg in de mode in de 17e en 18e eeuw, maar deze praktijk werd volledig verboden in 1902. zangers!

Klaar voor het volgende level?

Verbind elk fragment met het juiste stemtype.

Wow! Indrukwekkend!
Hugo Segers
Masterclass van de sopraan Danielle de Niese met de mezzosopraan Estelle Defalque (MM Laureate)

Binnen deze brede categorieën bestaan er ook subcategorieën. Zo zijn er bijvoorbeeld ‘soubrette’-sopranen (een lichte, beweeglijke stem), ‘coloratuur’-sopranen (extreem beweeglijk in de hoge noten), ‘lyrische’ sopranen (beweeglijk en krachtig tegelijkertijd) en ‘dramatische’ sopranen (diep en in staat om boven een orkest van meer dan 100 muzikanten uit te komen).

Hugo Segers
Masterclass van de sopraan Danielle de Niese met de mezzosopraan Estelle Defalque (MM Laureate)

Sommige rollen kunnen door meerdere stemtypes gezongen worden, terwijl sommige stemtypes zich bevinden op het kruispunt van twee tessituren. De categorieën zijn dus niet absoluut!

Bij sommige zangers gaat de stem veranderen en dalen qua tessituur naarmate ze ouder worden. Een tenorstem kan na een paar jaar dus transformeren tot een baritonstem.

Sopraan Barbara Hannigan repeteert Lulu.

Thuis en in de repetitiestudio's van het theater werken de zangers continu aan hun stemmen. Ze vormen ze naar de muziek en de rol die ze gaan zingen. In de video hieronder vertelt de Canadese sopraan Barbara Hannigan hoe ze dat deed voor de virtuoze titelrol van Lulu, die ze twee keer in de Munt gezongen heeft (in 2012 en 2021).

Lulu (2021)

Sopraan Barbara Hannigan repeteert Lulu.